Hayatı ve Kariyeri
1886 yılında Sivas’ın Divriği ilçesinde doğan Nuri Demirağ, genç yaşlarda İstanbul’a gelerek memurlukla çalışma hayatına başladı. Demiryolları inşaatında büyük projelere imza atan Demirağ, Cumhuriyet’in ilk yıllarında Türkiye’nin demir yolu ağına büyük katkılar sağladı. Bu alandaki başarıları nedeniyle dönemin cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından kendisine “Demirağ” soyadı verildi.
Havacılıkta Yerli Hamle: Uçak Fabrikası Kurdu
1930’lu yıllarda Türkiye’de henüz gelişmemiş olan havacılık sanayisini kurmak için büyük adımlar atan Nuri Demirağ, 1936 yılında İstanbul Beşiktaş’ta bir uçak fabrikası kurdu. Bu fabrikada, Türk mühendisler tarafından tasarlanan ve üretilen Nu.D.36 ve Nu.D.38 adlı uçak modelleri üretildi.
Ayrıca Yeşilköy’de (günümüzdeki Atatürk Havalimanı civarında) bir uçuş okulu kurarak pilot eğitimi verilmesini sağladı. Ancak projeleri, dönemin bazı bürokratik engelleri nedeniyle sürdürülebilir olamadı ve uçak üretimi durmak zorunda kaldı.
Siyasete Girişi: Milli Kalkınma Partisi
Nuri Demirağ, sadece sanayi ve havacılık alanında değil, siyasi sahada da aktif bir figür oldu. 1945 yılında Türkiye’nin ilk muhalefet partilerinden biri olan Milli Kalkınma Partisi’ni kurdu. Bu parti, çok partili hayata geçişte önemli bir adım olsa da, geniş kitlelere ulaşmakta zorlandı.
Vefatı ve Mirası
13 Kasım 1957 tarihinde İstanbul’da hayatını kaybeden Nuri Demirağ, ardında yerli üretime ve bağımsız sanayiye dayalı bir Türkiye hayalini bıraktı. Bugün ismi, Türkiye’de pek çok kurumda, okulda ve projede yaşatılmaktadır.
Nuri Demirağ, yalnızca bir sanayici değil; aynı zamanda cesaretle, inançla ve milli duygularla hareket eden bir Cumhuriyet aydınıydı. Havacılık, demiryolu ve siyaset alanındaki girişimleri, modern Türkiye’nin kalkınma sürecinde unutulmaz bir iz bırakmıştır.